Jak funkcjonuje nakrętka samokontrująca?

Części składające się na konstrukcje, maszyny, pojazdy czy przedmioty codziennego użytku muszą zostać ze sobą trwale połączone. Zwykle trzeba jednak zachować możliwość ich demontażu, gdyby okazało się, iż konieczna jest ich wymiana. Niezawodnym sposobem uzyskania takiego rezultatu będzie użycie połączenia gwintowanego z wykorzystaniem nakrętki. Tam, gdzie w grę wchodzi ryzyko rozłączenia, można zdecydować się na wersję samozabezpieczającą.

Dlaczego nakrętki samozabezpieczające mogą być konieczne?

Korzystanie z połączeń gwintowanych jest popularne, bo są one łatwe do wykonania i niezwykle efektywne. Zastosowana nakrętka zakładana na śrubę lub gwintowany pręt jest dokręcana z takim momentem, który powoduje, że między zwojami gwintu naciętego na śrubie lub pręcie i znajdującego się na wewnętrznej powierzchni otworu nakrętki powstaje tarcie. Zwykle będzie ono wystarczającą ochroną przed samoczynnym poluzowaniem się połączenia. W sytuacji, gdy element jest wystawiony na drgania lub silne uderzenia, pojawiające się wibracje mogą doprowadzić do zmniejszenia wartości sił działających na gwint, a tym samym wywołać jego rozłączenie. Tam, gdzie prawdopodobieństwo takiego zdarzenia jest stosunkowo wysokie, używa się rozwiązań, które zniwelują powstający efekt – podkładek sprężynujących czy przeciwnakrętek. W wielu sytuacjach alternatywą mogą jednak okazać się nakrętki samokontrujące określane także jako samohamowne lub samozabezpieczające.

Jak działa nakrętka samokontrująca?

Nakrętki samokontrujące mają specjalny pierścień z tworzywa sztucznego, który został umieszczony w kołnierzu będącym rodzajem przedłużenia ulokowanego w miejscu ponad bocznymi powierzchniami służącymi do ich dokręcania. Jest to krążek, którego funkcją jest uleganie deformacji podczas dokręcania nakrętki. Zniekształcenie tworzywa mającego pewną elastyczność sprawia, że zwiększa się siła, z jaką gwinty na siebie oddziałują. Powstałe naprężenie zmniejsza prawdopodobieństwo poluzowania się połączenia i samoczynnego odkręcenia się nakrętki. Minusem stosowania nakrętek samohamownych jest to, iż można je wykorzystać tylko raz. Nakrętki samozabezpieczające o rozmaitych parametrach w tym klasach wytrzymałościowych oferuje firma Mix-Met. Specjalizuje się ona m.in. w sprzedaży elementów złącznych.